تحلیل اثرات هدفمند سازی یارانه ها بر توانمندسازی و رفاه خانوارهای روستایی مطالعه موردی: دهستان جایدر(شهرستان پلدختر).

چکیده: امروزه اغلب کشورها برای دست یابی به توسعه توانمندسازی و رفاه را کامل ترین روش یافته اند. به خصوص در مورد روستاییان و اقشار آسیب پذیر. در واقع توسعه بدون توانمند سازی و رفاه مردم، خصوصاً روستاییان مفهوم ناقصی است. از مواردی که بر توانمند سازی تأثیر می گذارد هدفمند سازی یارانه ها می باشد. بر این اساس در تحقیق حاضر سعی شده است که به بررسی اثرات هدفمند سازی یارانه ها بر توانمندسازی و رفاه خانوارهای روستایی در دهستان جایدر(شهرستان پلدختر) پرداخته شود. نوع تحقیق کاربردی و روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای و میدانی می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل سرپرستان خانوارهای روستاهای دهستان جایدر، بخش مرکزی شهرستان پلدختر می باشد که از طریق نمونه گیری تصادفی به تعداد 153 سرپرست خانوار به انجام رسید، جهت تجزیه و تحلیل داده های حاصل از پرسش نامه، از دو روش آمار توصیفی و آمار استنباطی (آزمون t تک نمونه ای و همبستگی پیرسون) استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که اثر بخشی پرداخت نقدی یارانه ها در جوامع روستایی در محدوده مورد مطالعه با توجه به افزایش هزینه های تولید محصولات کشاورزی، میزان درآمد در بخش زراعت کاهش پیدا کرده است و در بحث وضعیت پس انداز خانوارهای روستایی در محدوده مورد مطالعه به نظر می رسید که پرداخت مستقیم یارانه ها به خانوار ها موجب آن خواهد شد که بخشی از این یارانه بر اساس تمایل خانوار پس انداز شود. ولی با اجرای این طرح و افزایش نرخ تورم وضعیت پس انداز خانوارهای روستایی نسبت به قبل تغییری نداشته است. در بحث وضعیت قدرت خرید و حوزه اختیار مصرف کننده، یارانه های نقدی بهبود وضعیت قدرت خرید خانوارها را موجب شده است. در بحث کشاورزی و سطح زیر کشت، افزایش هزینه های تولید محصولات کشاورزی باعث کاهش میزان سرمایه گذاری در فعالیت های کشاورزی شده و این افزایش سرمایه گذاری در فعالیت های غیر کشاورزی را به دنبال داشته است. همچنین نتایج نشان می-دهد که اثر بخشی یارانه ها در شاخص های بهداشتی و آموزشی، میزان مالکیت ها، مشارکت سرپرستان در امور عمومی روستا، وضعیت مهاجرت و ماندگاری در روستا، وضعیت کالبدی روستا و مسکن روستایی اثر بخشی مطلوبی نداشته است. بنابراین به طور کلی می توان نتیجه گرفت که هدفمندسازی یارانه ها باعث افزایش افزایش رفاه خانوارهای روستایی شده است ولی نتوانسته توانمندسازی خانوارهای روستایی را به دنبل داشته باشد. کلمات کلیدی: یارانه نقدی، اقتصاد روستایی، رفاه، تواناسای روستایان، دهستان جایدر